Bij het opstellen van de akte huwelijkse voorwaarden kunnen partijen bepaalde vermogensbestanddelen uitsluiten. Zo kan bijvoorbeeld een eigen woning van de vrouw buiten de huwelijksgemeenschap vallen als dat partijen dat wensen.
Dit geldt ook voor een erfenis. In de akte kan een bepaling worden opgenomen die regelt dat tijdens het huwelijk gelden die uit een erfenis worden ontvangen buiten de huwelijksgemeenschap vallen. Tijdens het huwelijk is deze bepaling niet direct merkbaar. Vaak komt het voor dat partijen aankopen doen van de erfenis waar beiden voordeel aan hebben, zoals een verbouwing van het huis of een nieuwe auto. Pas op het moment dat partijen besluiten te gaan scheiden, is de bepaling van belang.
Een voorbeeld: een stel is getrouwd in 1984 en heeft de voormelde bepaling opgenomen in hun huwelijkse voorwaarden. De man ontvangt in 1989 een erfenis van zijn vader van (omgerekend) € 20.000,-. In het testament staat geen uitsluitingsclausule. De vrouw ontvangt een erfenis in 2012 van haar vader van tevens € 20.000,-. In dit testament staat wel een uitsluitingsclausule.
Partijen besluiten in 2014 te gaan scheiden. De vrouw doet een beroep op de uitsluitingsclausule en stelt dat zij een vordering heeft op de huwelijksgemeenschap van € 20.000,-. De man doet echter geen beroep op de uitsluitingsclausule. Hij verwacht dat zijn erfenis wel tot de huwelijksgemeenschap behoort en dat hij de helft van zijn erfenis met de vrouw dient te verdelen. In het testament van zijn vader stond immers geen uitsluitingsclausule. Dit is echter onjuist. In het geval van de man is het niet relevant of in het testament wel of geen uitsluitingsclausule was opgenomen. De uitsluitingsclausule in de akte huwelijkse voorwaarden is namelijk voldoende. Deze bepaling zorgt ervoor dat ook de erfenis van de man buiten de huwelijksgemeenschap valt en daarmee niet gedeeld dient te worden met de vrouw.
Bij een scheiding na een langdurig huwelijk is het daarom altijd van belang om ook naar de ontvangsten te kijken die ver voor datum scheiding zijn ontvangen. Er bestaat een kans dat deze, mits sprake is van huwelijkse voorwaarden, alsnog buiten de huwelijksgemeenschap vallen.